İhracatçı olmanın on adımı
Ekonomik sürecin içine dahil olmak istiyorsanız dahiliyetin başlangıç adımlarından birinin dış ticaret olduğunu bilmeniz gerekir. Ekonominin milli gelire destek sağladığı alt başlıklarından biri olan ihracat; yurt dışına mal ihraç edilmesi, satılmasıdır. Karşılığında yurt içine döviz girişi sağlanır. Döviz ile birlikte yurt dışı alışverişleri daha sık hale gelir. Milli hasılada bu sayede artış yaşanır. Pozitif bakış açısı ile durumu sınırlandırmamak en doğrusudur. Zaman zaman yaşanan krizler sürecin her daim ılımlı geçmeyeceğini de bilmemizi gerektirir. Her işte olduğu gibi ihracatta da riskler, uzun ve kısa dönemli krizler, alternatifi olmayan kötü seçenekler mevcuttur. Yurt içi alım ve satımların getirdiği olumsuzluklar ile yurt dışı ticaretinin getirdiği sıkıntılar bir değildir. Bilinçli ve bilgi sahibi olarak hareket etmek olaylara karşı öngörü oluşturmanızı ve olasılıkları tahmin etmenizi sağlayacaktır.
Siz ihracatta yer almak ve bundan gelir elde etmek istiyorsunuz. Nasıl başlayacağınızı, ilk adımın ne olacağını bilmiyorsunuz. Kafanız epey karışmış vaziyette. Çünkü tecrübesiz olmanın yanı sıra ihracata dair bilgi sahibi değilsiniz ve bu sizi daha da tedirgin ediyor. Sorularınıza cevap arıyorsunuz. Kazanmamışken elinizde olan belli miktar geliri, yatırımı ya da brüt kazancı kaybetme olasılığınız var. O zaman hep birlikte bu endişelerinizi ortadan kaldırmaya çalışalım. Yazımızı sizlere birkaç bilgi ve tavsiye vermek için kaleme aldık. Keyifli okumalar.
1.Amacınızı Belirleyin
Yapacağınız iş her ne olursa olsun ilk adımınız amacınızı belirlemek olmalıdır. Amacınızın ne olduğunu bilmelisiniz. Eğer gayenizi bilmiyorsanız diğer başlıkları okusanız da fayda etmeyecektir. Ne yapmak istiyorsunuz ? Yapmak istediğiniz şeyi hangi amaçla yerine getireceksiniz ? Her kurumun bir misyon ve vizyon içerikli yazısı, duvarında asılı bir tablonun içinde durur. Çünkü kurumlar ve kuruluşlar belirledikleri misyonları çerçevesinde ilerleyip vizyonlarına göre hareket alanı oluştururlar. Eğer siz bir firma iseniz mutlaka amacınızı bilmelisiniz. İster küçük ölçekli kuruluş olun isterseniz şahsi bir yapılanmanız olsun ilk adımda yapılacak şey değişmez. Ya da diğer seçenekleri düşünelim. Evinizde otururken bir anda canı ihracat yapmak isteyen bir birey olabilirsiniz. Yahut cirosu dudak uçurtacak büyüklükte şirket sahibisiniz; AMAÇ BELİRLEMEK ZORUNDASINIZ. Yapacağınız araştırmalar, atacağınız adımlar amacınıza yönelik olacaktır. İhracatı neden yapmak istiyorum ? Bu girişimde bulunmamın amacı nedir ? Amacımın ardındaki diğer nedenler nedir ? Para kazanmak için mi yapıyorum, yapacağım ? Canım sıkıldı ve ben de hobi edinmek istedim, o yüzden ihracat yapacağım. Hayır, büyük bir gelir elde etmek istiyorum. Atılımda bulunma sebebim budur. Hem hobi olarak hem de kazanç amacı ile yurt dışı satış işlerine başlamak istiyorum. Birçok amaç üretebiliriz. İster yazdığımız cümlelerden biri olsun isterseniz bambaşka bir gayeniz olsun hiç önemi yok. Sizin yürümek istediğiniz yolun sonunda ne olduğunu bilmeye hakkınız var. Ancak neden yürümek istediğinizi bilmezseniz yolun sonunda sizi neyin beklediğini de bilemezsiniz. İşte bu kulağa biraz ürpertici geliyor. İhracata başlamadan önce ilk adım amaç belirlemek !
2. Araştırma Yapın
Amacımızı belirledik ve artık neden ihracat yapmak istediğimizi biliyoruz. Şimdi sırada ikinci adım var: Araştırma. Sizi uğraştıracak ve bir parça yoracak bir adım olduğunu söylemeden geçmeyelim. Aramızda hiçbir sır kalmamalı. Evet, oldukça yorucu bir şeydir araştırma yapmak. Teknoloji çağındayız ve her geçen gün gelişen dijitalleşme merak ettiğimiz şeylere kolayca ulaşmamızı sağlıyor. Kolaylık bizi tembelliğe alıştırmaya başladı. Alışkanlıkları yıkmak bizim elimizde. Eh bir girişim hedefiniz var ise önyargılarınızı ve korkularınızı yıkmak zorundasınız. Alışkanlıklar hem korku hem de önyargı barındırır. Kurtulun sizi yavaşlatan alışkanlıklarınızdan ve çalışmaya başlayın. Araştırın, okuyun ve takip edin. İhracat ile ilgili her kaynak pirüpak değildir. Ayrıştırarak okuyun. Güvenilirliğine emin olduğunuz internet sitelerinde gezinin. Yazılan her yazıya itibar etmeyin.
İhracat hem ülke içi değişimlerine hem de yurt dışı değişimlerine maruz kalan bir alandır. Sürekli güncelleme yaşanabilir. Mevzuatta değişiklik olabilir, bilgiler farklılaşır. Satış yapılacak ülkenin siyasi, ekonomik yahut hukuki yapısında farklılığa gidilebilir. Eğer her zaman araştırma içinde olursunuz tüm bu ani olayların size bir zararı dokunmaz. Araştırma yalnızca güncel olaylar için değil, yapacağınız ekonomik faaliyetin anlamını öğrenmek için de geçerlidir. Bu başlıkta değineceğimiz asıl kısım da budur. Bir atılımda bulunuyorsanız bunun ne olduğunu bilmeye ihtiyacınız var. Siz amacını belirlemiş bir kişisiniz. Emin adımlarla ilerlemek istiyorsanız adımlarınızı nasıl atacağınızı bilmelisiniz. Karşınıza birçok kavram çıkacaktır. İhracat yurt dışı ile ilgilendiği için yabancı kelimelerle örülü bir alandır. Çoğu kelime Türkçeleşmiş olsa da bazıları ana dilinde kalmıştır. Türkçeleşse de hala anlamının ne olduğu anlaşılamayan terimler de mevcuttur. Araştırma yapıp kavramların anlamını öğrenmek size düşüyor.
3. Ana Kavram Araştırması
Herhangi bir atılımda bulunmadan önce girişeceğiniz konu hakkında araştırma yapmanız gerektiğini bir önceki adımda belirttik. Sizin burada ilgileneceğiniz konunun ana başlığı “ihracat”. Sitemizde buna yönelik birçok yazı mevcut. İlk önce ihracat kavramının ne olduğunu öğrenmeniz gerekli. Yazılarımızda bu kavramı detaylı şekilde anlattık. Tek bir anlam ile yetinmeyip uzun soluklu araştırmalara girmeniz gereklidir. İhracat içerisinde birçok alt başlık barındırır. Ancak sizin ilk odaklanmanız gereken ana kavram araştırmasıdır. Çıktığınız yolda anlamını öğrenmeniz gereken temel kavram ihracat olduğu için ona yönelik irdelemelerde bulunmalısınız. İçerisinde hangi terimlerin yer aldığını araştırma yaparken göreceksiniz. Kavramları not etmeyi ve onlar üzerinde de analiz yapmanız gerektiğini unutmayın.
4. Alt Başlık Araştırması
İhracat birçok alt başlığa ayrılan geniş bir ekonomik yapıdır. Temel kavramı öğrendikten sonra alt başlıklara yönelmelisiniz. İhracatın devamında bizi karşılayan ve sıkça gördüğümüz diğer terimlere örnek vermek gerekirse bunlar; yurt dışı, yurt içi, alım, satım, döviz, döviz giriş ve çıkışı, gümrük, kodlamalar, e-ticaret modelleri (b2b, b2c, c2c, c2b vb.) gibi ihracat terimleridir. Güvenilir kaynaklardan araştırma yapmalı, terimlerin içerisinde ne barındırdığını irdelemelisiniz. Unutmayın, uzun araştırmalarla dolu bir serüven sizi bekliyor. Emek göstermeden gelen başarı, her zaman gitmeye hazırdır.
5. Mevzuat Bilgisine Sahip Olun
Eveet oldukça önemli başlıklardan birine sıra geldi. İhracat yapmak için yaşadığınız ülkenin hukuk sistemine hakim olmalısınız. Mevzuat yasa, tüzük, yönetmelik, kararname vb.nin tümüdür. Bir ülkedeki kanun metinleri olan mevzuatlar, ihracatçı olmak isteyen ya da ihracat yapanların muhakkak bilmesi gereken bir hukuksal düzenlemedir. Mevzuatın önüne en çok getirilen kelimelerden birinin ‘gümrük’ olduğunu hiç fark ettiniz mi ? Mevzuatları yakından takip etmeye başladığınızda fark edeceksiniz.
İhracata ve gümrük takiplerine yönelik çok sayıda hazırlanmış yasal düzenleme vardır. Düzenlemeleri okumalı ve analiz yapmalısınız. Kurumsallaşmış bir ticari yapılanmada, yüksek gelirli şirketlerde ve üretim tesislerinde genel itibarıyla hukuk departmanları bulunur. Kanunların incelenmesi, içeriğinde neler olduğu ve bunların ne anlama geldiği, güncellemeler, yenilikler bu departmanlar tarafından takip edilir. Bireysel ihracatçı iseniz metinlerin içeriğini çözümlemek ve takibini yapmak size düşüyor. Zaman zaman yapılan güncellemeleri muhakkak takip etmelisiniz.
Hukuk zor bir dile sahiptir. Gelişimi Osmanlı’ya dayanan hukuk sistemi saray üyelerinin kullandığı ve aşina olduğu Arap, Fars kökenli kelimelerle örülüdür. Bunun etkisi ile anlaşılması güç yazılı metinler meydana gelmiştir. Günümüze değin dil konusunda oldukça modernleşen hukuksal metinler, ağır dil anlayışını halen sürdürmektedir. Gelişen dinamik sürece ayak uydurması gereken hukuk dili, zaman geçtikçe ilerleme kat edecektir. Bu aşamada size düşen görev bol bol okumalar yaparak ihracat ile ilgili mevzuatlara, yürürlükte bulunan düzenlemelere aşinalık kazanmaktır. Güncel olarak içerik değişikliklerinin takibini yapmalısınız. Genel olarak mevzuatların açıklamasını içeren ayrı metinler bulunuyor. Bunları da okuyarak anlayamadığınız kısımlar üzerine yavaş yavaş fikir sahibi olmaya başlayacaksınız.
6. Yurt Dışı Hakkında Bilgi Edinin
Ülke içi araştırmalarınızı yaptıktan ve hukuksal sistemi öğrendikten sonra diğer adım olarak ülke dışını keşfetme aşamasına geçebilirsiniz. Unutulmamalıdır ki bu aşamaya geçmeden önce yurt içi araştırmalarınızı ve elde ettiğiniz bilgileri tamamlamış vaziyette olmalısınız.
Yaşadığınız ülke hakkında nasıl incelemeler yaptıysanız aynı metotları yurt dışındaki ülkeler için de yapmalısınız. Hangi ülkeye satış yapmayı isteyip istemeyeceğinize genel bir analiz yapmadan karar veremezsiniz. Verileri toplu olarak elinizde tuttuğunuz takdirde bir harita oluşturabilirsiniz. Ülkelerin büyüme oranlarını, gelişmişlik düzeylerini ve yurt dışı ilişkilerini detaylı araştırmalarla gün yüzüne çıkartmalısınız. Sizin için önemli olan kısım bir ülkenin dış pazarda sergilediği roldür. Dışarıya açılma düzeyi nitelikli olan ülkeleri daha yakından takip etmeye başlayacaksınız. Yapılan incelemeler seçici olmanızda kolaylık sağlayacaktır.
7. Kültür Üzerine İncelemeler Yapın
Diğer başlığımız olan kültür; yurt dışı araştırmalarının alt başlığında da yer alabilir. Ülkeleri incelerken onların sahip olduğu kültürel yapıyı göz ardı ederseniz, ticari işlevinizde aksama yaşayabilirsiniz. Birçok ülke değerlerine, geçmişine ve kültürel birikimine oldukça önem vermektedir. Eğer bunları öğrenirseniz işiniz kolaylaşacaktır. Karşınızda kurumsal da olsa bir kişi ya da kişiler topluluğu olduğunu unutmadan hareket etmelisiniz. Ülkelerin kültürlerine dair keyifli bir yazımız sitemizde yer alıyor. Yazıyı uzun tutmamak adına çok fazla ülkeye yer vermedik. Siz olabildiğince, ülkeler hakkında kültür seyahati yapmayı unutmayın.
8. Yabancı Dil Öğrenin
Kişiler arası düşünce ve duyguların yazılı ya da sözlü olarak ifade edilmesine iletişim diyoruz. İletişim kurulurken kimi zaman yazılardan kimi zaman sözcüklerin sese dönüşmesinden yararlanıyoruz. İşte dil söylemek istediklerimizin sözlü olarak ifade edilmesidir. İletişimin kuvvetli araçlarından biri olan dil; kişiler arasındaki bağları güçlendiren bir yapıdır. Her şeyden önce kendi dilimize hakim olmalıyız. Hakimiyet temel bir dil bilgisini gerekli kılmıyor. Fakat zengin bir kelime haznesi, sözcüklerin doğru yerde kullanımı, yalın bir anlatıma sahip olmak ve düşüncelerimizi karmaşıklığa mahal vermeden karşımızdakine iletmek dilin bir gerekliliğidir.
Ana dilinize dair bilgiye sahip olmak tek başına yeterli değildir. Teorik bilgilerinizi pratiğe dönüştürmeli ve eğer ana diliniz Türkçe gibi donanımlı ve mukaddes yapıya sahipse ona hak ettiği özeni göstermelisiniz. Tüm bunların ardından yabancı dil öğrenme kısmına geçebilirsiniz. İhracat ve ithalat için değil, yurt dışına dair tüm ilişkilerinizde yabancı dil bilgisine sahip olmalısınız. Bu artık bir zorunluluk halini almaya başladı. Demek o ki yabancı dil bilmek seçenek olmaktan çıkıp, öğrenilmesi zorunlu hale geldi. Elbette ilk önce ilişki kuracağınız ülkenin diline hakim olmakla başlayın. Dil öğrenmek kültür öğrenmektir. Bu açıdan da size kültürel birikim sağlayacaktır.
9. Satacağınız Ürünün Özelliklerini İyi Bilin
Belki size önemsiz bir başlık gibi gelebilir. Başlığı okuduğunuzda ben hâlihazırda sattığım ürünü zaten biliyorum. Bilmediğim ürünü neden satayım ? demeyin. Önyargılarınızı bir kenara koyun ve dikkatlice okumaya devam edin. Siz ürünlerinizi yurt dışına pazarlamak isteyen birisiniz. Kimlerle muhatap olacağınızı çok iyi şekilde analiz etseniz bile hayatınızı sürdürdüğünüz ülkeden farklı bir kültüre sahip topluluklarla iş ilişkisi kuracaksınız. Bilinmezliklerin çokça olduğu dış ilişkilerde ürününüzü ne kadar iyi tanırsanız satış işlemleriniz de o kadar rahat olacaktır. Hem ürün tanıtımlarınız için özgüvenli hareket edecek hem de iade sorunları ile karşılaşmayacaksınız.
Ne sattığınızı bilmelisiniz. Yüzeysel bir bilgi değil. Karşınızda sizden uzun ömürlü siparişlerde bulunacak kuruluşlar yer alabilir. Ne kadar iyi tanıtım yaparsanız yapın altyapısız ve gerçekliği olmayan reklamlar kısa ömürlü pazarlamalar yaratır. Ürününüzün özelliklerinden emin olun ve gerçekçi olmayan kılıflar uydurmayın. Anlık ticari faaliyetler size atıştırmalık kazançlar sağlar. Eminiz ki siz kendine güveni olan bir girişimci edası ile ihracat sektörüne atılmak istiyorsunuz. Güveninizi sürekli hale getirecek şey sahip olduğunuz hizmet ve malların kriterlerini en iyi şekilde bilmektir. Ürünü etkili şekilde tanıtmanın ve bilinirliğini arttırmanın yolu onu iyi tanımaktır. Tanımadığınız ürünü tanıtamazsınız !
10. Planlama Yapın
Planlı ve programlı çalışmayı ihmal etmeyin. Notlar alarak hareket edin. Bilmediğiniz her kavramı not edin ve mutlaka anlamını öğrenin. Çizelgeler oluşturarak adım atın. Başarılı olmak için beklerseniz elde edeceğiniz tek şey zaman kaybıdır. Eh o da çok elde edilen bir şey gibi durmuyor. Harekete geçmek için aceleci olmayın, planlı olun. Bir gün büyük bir ihracat yapılanmasına sahip olduğunuzda programlı çalışmayı hala sürdürdüğünüzü fark edeceksiniz.
Eğer kurumsallaşmış bir firma iseniz plan yapmanın önemini çoktan keşfetmişsinizdir. Programlama alışkanlığınızı sürdürmeye devam edin. Yapacağınız alım ve satımlarda uzun zaman önceden proje taslağı oluşturmayı ihmal etmeyin. Kar/zarar tabloları hazırlamak, maliyet analizi yapmak ve zaman tasarrufuna yönelik çizelge oluşturmak en etkili ön çalışma metodudur.
